Cysylltu Gylfinir

Cysylltu Gylfinir Cymru yw’r prosiect cadwraeth ddiweddaraf sy’n ymwneud âg adar hirgoes. Caiff ei gefnogi gan ‘Gronfa Rhwydweithiau Natur’ Llywodraeth Cymru, drwy Gronfa Treftadaeth y Loteri. Mae miliwn o bunnoedd wedi’i ddyrannu i gefnogi gylfinir sy’n bridio yng Nghymru, gan ganolbwyntio ar dair ‘Ardal Gylfinir Pwysig’. Mae GWCT cydweithio mewn partneriaeth ag AHNE Bryniau Clwyd a Dyffryn Dyfrdwy a Pharc Cenedlaethol Bannau Brycheiniog ac yn arwain ar y gwaith yn Sir Drefaldwyn

Nod Cysylltu Gylfinir Cymru yw mynd i’r afael â’r materion allweddol achosi bridio isel y gylfinirod, monitro a deall poblogaethau gylfinirod yn yr ardaloedd hyn, gan weithredu gwaith rheoli ysglyfaethwyr a chynefinoedd ar flaen y gad. Gyda’r rhagdybiaeth y bydd y gylfinirod bridio wedi diflannu yng Nghymru erbyn 2033, agwedd bwysig o’r prosiect yw cysylltu’r dirwedd a phobl â’r adar eiconig hyn. Bydd tîm o Swyddogion Gylfinir a Phobl ymroddedig yn gweithio’n agos gyda ffermwyr, tirfeddianwyr a rheolwyr tir, ochr yn ochr â gweithlu o wirfoddolwyr i wella llwyddiant poblogaethau lleol o ylfinirod ledled Cymru.

Y gylfinir yw aderyn hirgoes mwyaf ym Mhrydain, sy’n adnabyddus am ei alwad byrlymus a’i big hir. Yn y gaeaf maent yn mudo i’r arfordir, lle mae gylfinirod o ogledd Ewrop yn ymuno â nhw. Maent yn dychwelyd i’w tiriogaethau bridio ym mis Ebrill, dodwy wyau ddechrau mis Mai, gyda chywion yn gadael y nyth yng nghanol mis Gorffennaf. Mae’r gylfinir yn nythu ar y llawr mewn glaswelltir agored a rhostiroedd. Mae cynefin delfrydol ar gyfer y gylfinir yn wlyb, glaswelltir pori, neu ddolydd gwair heb lawer o goed a phrysgwydd i ysglyfaethwyr guddio ynddynt.

Rhagwelir y bydd y gylfinir yng Nghymru ar drothwy diflannu erbyn 2023 (ddim yn rhywogaethau bridio hyfyw mwyach). Y gylfinir yw’r flaenoriaeth bwysicaf o ran cadwraeth adar yng Nghymru. Credir ar hyn o bryd bod poblogaeth y gylfinirod yng Nghymru yn gostwng ar gyfradd o 6% y flwyddyn.

Mae yna lawer o ffactorau sy’n achosi dirywiad y gylfinirod. Mae’r canlynol yn tynnu sylw at rai o’r ffactorau pwysicaf:

Gallwch chi helpu! Ydych chi’n meddwl eich bod chi wedi clywed neu weld Gylfinir? Ydi’r Gylfinir yn nythu ar dy dir?

Helpwch ni i fonitro a gwarchod y gylfinirod – ennill sgiliau newydd fel arolygu, mwynhau’r awyr agored a chael effaith bositif ar Adferiad y Gylfinirod.

Darperir yr holl hyfforddiant felly os oes gennych ddiddordeb mewn cymryd rhan (neu’n adnabod rhywun a fyddai) cliciwch y botwm gofrestru isod!